Op Instagram vroeg ik welke vragen mensen hebben over stress, chronische vermoeidheid en burn-out. Hieronder de vijf meest gestelde vragen en antwoorden.
Bestaat stress echt?
Het antwoord is: JA! Iedereen heeft stress. En dat is maar goed ook. Het zorgt er niet alleen voor dat je in gevaarlijke situaties uitzonderlijke prestaties kunt leveren, je stresssysteem zorgt ook voor de energie om überhaupt in actie te komen. Of zoals neuropsychiater Theo Compernolle stelt: “Zonder stress zou niemand van ons iets wezenlijks gepresteerd hebben”. Wees er dus maar blij mee!Hoe herken ik een burn-out tijdig?
Als je een burn-out hebt, heb je het per definitie niet tijdig herkend, zou je kunnen zeggen. Maar wat er aan een burn-out voorafgaat (als je dus net zo lang uit je energiereserves aan het putten bent tot je stresssysteem niet meer functioneert), kun je zeker signaleren. Als eerste symptomen van een ‘groeiend hersteltekort’ noemen mensen vaak:Tegenzin
Vermoeid zijn
Kort lontje hebben
Veel piekeren
Slecht slapen
Gespannen spieren
Reden om in actie te komen dus!
Hoe voorkom ik een burn-out?
Je voorkomt een burn-out dus door goed op de signalen te letten. Op het moment dat je dit soort veranderingen bij jezelf opmerkt (ze hebben allemaal te maken met moeilijk of onvoldoende kunnen ontspannen), zul je gas terug moeten nemen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan! Heel concreet betekent het: dingen afzeggen, uitstellen, deadlines verschuiven en zorgen voor veel meer ontspanning. Daarbij is het belangrijk het onderscheid te kennen tussen afleiding en ontspanning. Bij ontspanning gaat het om activiteiten die je fysiek tot rust brengen (een warm bad nemen, je laten masseren, op bed liggen en muziek luisteren etc.). Wat bij veel mensen enorm zou helpen om na het werk makkelijker tot rust te komen, is al gedurende de dag meer kleine pauzes te nemen. Een lunchoverleg is geen pauze en buiten een rondje lopen en ondertussen telefonisch wat dingen regelen ook niet.Hoe leer ik mezelf slechte gewoontes - die leiden tot stress - af?
Maar eigenlijk gaat het bij het voorkomen van een burn-out dus vooral hierom. Breng eens in kaart welke gewoontes er bij jou voor zorgen dat je makkelijk over je grenzen heen gaat. En welke goede gewoontes zou je jezelf eigenlijk moeten aanwennen? Wij mensen kunnen heel veel inspanning aan en als het te veel is kunnen we dat, dankzij ons stresssysteem, ook nog heel lang opvangen. We putten dan uit onze reserves. Maar uiteindelijk moet tegenover inspanning voldoende ontspanning staan om gezond te blijven. Welke gewoontes zou jij willen veranderen?Het duurt zo lang!
De meest gestelde 'vraag’! En het klopt. Het duurt ook echt heel lang om te herstellen van een stevige burn-out. Volledig herstel kan jaren duren. Dat maakt het ontzettend lastig, maar (hoe ongelooflijk lastig ook), het enige dat helpt is dat te accepteren. Zoek hulp en hou vertrouwen!